• $87.42
  • 94.24
  • 1.138

Кыргызстанда аяз ата болуу оңойбу?

2v2a2653

👁 2,192

Январь майрамдардын айы. Жаңы жыл, каникул, Рождество жана Эски Жаңы жыл. Кыргызстандыктар майрамдардан улам бюджетине келген оорчулукту көтөрө алышабы? Учурда аяз ата болуу канчалык оор? Аяз атанын кийимин кийип алып эле жүрө берүү эмес, балдарга белек берип, аларды кубандыруу да керек да.

Баса Финансы министри Адылбек Касымалиев ар бир кыргызстандык орточо эсеп менен эң аз дегенде 6 миң сом аларын айтып келет.

Ал эми өлкөдө жашоо минимуму 4 миң 885 сомду түзөт, ал эми эң аз айлык 1600 сом. Бул тууралуу Экономика министри Артем Новиков билдирди. Салыштыра турган болсок 2016-жылы эң аз маяна 1060, 2015-жылы 970, 2014-жылы 900 сом болчу.

Негизинен баары калктын кайсы тобу тууралуу соз болуп жатканынан көз каранды. Эгерде “эл өкүлдөрү” тууралуу айта турган болсок алар дасторконду жайнатып, жакындарына кымбат-баалуу белектерди алып, Мальдив аралдарына дагы барып эс ала алышат. Себеби депутаттардын айлыгы 45 миң сомду түзөт, ал эми Жогорку Кеңештин төрагасынын маянасы 55 миң сомго жакын, вице-спикердики – 50 миң сом. Андан кийин төраганын жардамчылары жана анын орун басарынын жардамчылары көп айлык алышат – 26–35 миң сом.

Калктын 2,9%ы калктын аялуу катмарына кирет – алар ден соолугунун мүмкүнчүлүгү чектелгендер. Алар балатынын түбүнөн белек издебей деле коюшса болот. Себеби майыптардын маянасы жашоо минимумунан көп эмес.

Балким пенсионерлер майрамдарда жыргашкандыр? Же неберелерине белек берип кубантышкандыр? Себеби 2017-жылы мамлекет алардын пенсиясын жогорулатпады беле?! Бул жерде ден соолугунун мүмкүнчүлүгү чектелгендерге караганда абал бир аз жакшыраак. КРдагы орточо пенсия 5517 сомду түзөт. Социалдык фонддун төрагасы Тенизбек Абжапаров билдиргендей, 2017-жылдын 1-октябрында пенсиянын көлөмү 516 сомго жогорулаган! Башкача айтканда Кыргызстандагы эң аз пенсия 1780 сом. Кыргызстандыктар бул каражатка бирөөгө белек сатып берерине күмөнүм бар, себеби өздөрүнө өп-чап жеткен акчага белек алуу кыйын эмеспи!

Бирок эң жогору пенсия да бар – 100 миң сом. Мындай пенсионерлер аз болгону менен неберелерине компьютер дагы белек кыла алышат.

Ар бир жаранына жардам берип жаткан мамлекетке рахмат! Бирок Кыргызстан менен Ервобиримдиктин ортосундагы каржылык макулдашууга ылайык, балдары бар аз камсыз болгон үй-бүлөлөрдүн жөлөк пулунун көлөмү жыл сайын 10%га жогорулап туруусу зарыл!

Кайсы эле ата-эне аяз атадан белек келди деп баласын кубанткысы келбесин? Улуттук статистикалык комитеттин маалыматына ылайык, аймактар боюнча жашоо минимуму ар түрдүү. Бишкекте ал 4822 сомду, Ошто – 5111 сомду түзгөн. Эгерде өлкөнүн облустарын ала турган болсок, Чүй облусунда эң аз маяна –4 895 сом, Ош облусунда — 4 884 сом, Талас облусунда — 4 593 сом, Нарын облусунда — 4 826 сом, Ысык-Көл облусунда — 4 398 сом, Жалал-Абад облусунда — 5 210 сом, Баткен облусунда — 4 645 сом.

Көпчүлүк үй-бүлөлөр мигранттар которгон акчанын эсебинен жашап келишет. Эгерде эмгек мигранттары мекенине акча салбай калышча, анда эксперттер билдиргендей Кыргызстанда жакырчылык 38%га жетмек. Жакырчылык боюнча дал ушундай рекорддук көрсөткүч 2012-жылы катталган. Ал убакта КРнын жарандарынын 38%ы жакырчылыкта жашашчу.

Ата мекендик экономиканын жай өнүгүп жатканы куралсыз көз менен эле көрүнүп турат. КРнын Конституциясында ар бир кыргызстандык иштөөгө укуктуу экени жазылганы менен, көпчүлүк мекендештер чет жакка жакшы жашоо издеп кетишет. Кыргызстандыктардын көпчүлүгүнүн кирешеси 1 күнгө 1 доллардан дагы ашпайт! Кыргызстандагы ар бир үчүнчү үй-бүлө киреше жагынан кыйналып жашайт.

Демек, биз Кыргызстандагы жаңы жылдык майрамдарга кубанышат деп айтсак болобу?

Бирок оптимисттер Кыргызстанда аяз ата болуу жеңил деп айтышат, себеби адамдар аз нерсеге эле канаат кылууну үйрөнүшкөн. Gallup уюму өткөргөн изилдөөлөргө ылайык, кыргызстандыктардын 65%ы мамлекет туура багытта кетип жатат деп билдиришкен, ал эми үч жыл мурун ар бир экинчи кыргызстандык өлкө аңга түшүп бара жатат дешкен болчу.

Ирина Байрамукова

Распечатать     

 

Подписаться на наш Twitter

Лица

«Из-за ментального барьера компании очень долго готовятся к открытости»

Интервью с директором финансовой компании “Сенти” Мээрим Аскарбековой.

«У кыргызстанцев появится возможность покупать ценные бумаги через мобильное приложение»

Интервью с Президентом Кыргызской Фондовой Биржи Медетбеком Назаралиевым

«Побороться за звание самого удобного и дружественного финансового центра»

Интервью с Генеральным директором инвестиционной компании Interstan Securities Стальбеком Джумадиловым

Государственно-частный диалог для улучшения бизнес-среды и инвестиционного климата

Основная задача государственно-частного диалога (ГЧД), чтобы Правительство в своей деятельности учитывало общественные и

Лас-Вегас по-кыргызски

О создании игровой зоны рассуждает депутат ЖК КР VI созыва Дастан Бекешев.

Эркин Асрандиев: Необходимо постоянно обеспечивать защиту прав собственности, гарантии инвестиций

Президент России В.В.Путин в конце марта посетил Бишкек с государственным визитом.

Аалы Карашев: Хотелось бы, чтобы наша сторона воспользовалась приездом такого уважаемого гостя

Аалы Азимович Карашев в своё время был Первым Вице-Премьер Министром КР и не понаслышке знает о том, как принимаются и и

Азамат Акенеев: У нас бизнес даже самый крупный не защищен ни от государственных органов, ни от бандитов, ни от населения

Эксперт в Секретариате Совета по развитию бизнеса и инвестициям при Правительстве КР Азамат Акенеев.

Ещё лица

Подписаться на новости