Санкт-Петербургда жакында эле Эл аралык экономикалык форум өттү. Анын жүрүшүндө РФнын президентинин кеңешчиси Сергей Глазьев Евразиялык экономикалык биримдик аймагында бирдиктүү санарип валюта киргизүүнү сунуштады. Анын айтымында, бул соода көлөмдөрүн көбөйтүп, ЕАЭБге мүчө өлкөлөрдүн ичинде ири инвесторлорго насыя берүүнү жеңилдетет.
“Жакынкы убакта ЕАЭБдеги өлкөлөрдүн бири улуттук санарип валюта долбоору менен чыгат деген үмүттөбүз, ал электрондук накталай эмес жана накталай каражаттарды бириктирүү мүмкүнчүлүгүн түзөт”,-деди Сергей Глазьев.
Ал белгилегендей, каражат системасына санарип акчаларды киргизүү онлайн режиминде аларды көзөмөлдөөгө мүмкүнчүлүк түзүлөт жана алардын максаттуу пайдаланылышына кепилдик болот, ЕАЭБдеги соода көлөмдөрү көбөйөт ири инвесторлорго насыя берүүнү жеңилдетет.
Конкреттүү пландар жок
Евразиялык экономикалык комиссиянын төрагасы Тигран Саркисян билдиргендей, ЕАЭБде экономиканын санарип трансформациясы тармагында интеграциялык долбоорлор ишке кире баштады.
Дүйнөлүк банктын эсебинде ЕАЭБдин санарип тартибин ишке ашыруу 2025-жылга чейин 8 млн жумуш орундарын түзүп, бизнес мындан 50 млрд доллар үнөмдөп калат.
Европа аймагы жана Борбордук Азия боюнча Дүйнөлүк банктын вице-президенти Сирил Мюллер улуттук деңгээлде санарип трансформациясын жасоого салыштырмалуу ЕАЭБдеги санарип тартибин ишке ашырууда дивиденддер бир топ жогору болорун белгиледи.
Тең салмактуулук табуу керек
Казакстан “санга” ишенет
Астанада өткөн “Евразия жумалыгы” форумунун ачылышында сөз сүйлөгөн Казакстандын премьер-министри Бакытжан Сагинтаев ЕАЭБдин алкагында бирдиктүү санарип аймагы тууралуу өлкөнүн кызыкчылыктары боюнча айтып берди.
Экономиканы толук трансформациялоо
ЕАЭБдеги өлкөлөрдүн экономикасынын негизин эмгектин натыйжалуулугу түзөт. Бул маселени мүчө мамлекеттердин экономика тармактарын санариптештирүү менен чечсе болот.
Азырынча теория гана
Валюталык стратег TeleTrade Александр Егоров экономиканы санариптештирүү ар кандай форматта активдүү талкууланып жатканын билдирди.
Принципиалдуу кыйынчылыктарсыз
Александр Егоров ар бир мамлекеттин улуттук валютасы бар экенин эске алуу менен бирдиктүү санарип валютанын курсун улуттук валюталар менен шайкеш келтирүү зарыл экенин белгиледи.
Анын айтымында, санарип валютаны киргизүү оорчулук жаратпаш керек, мисалы, «Мир» банк картасын бирдиктүү санарип валютага тууралап колдонсо болот.
Инвестициялык мүмкүнчүлүктөрдү кеңейтүү
Бирдиктүү санарип валюта ЕАЭБ өлкөлөрүндө евронун аналогу болмок жана ири рынокту түзө алмак.
ЕАЭБ жетиле элек
ЕАЭБ өлкөлөрүнүн бирдиктүү санарип валютасы биринчи кезекте бирдиктүү валюта, экинчи кезекте санарип валюта. Эксперттер коому ЕАЭБ бирдиктүү валютага жетиле электигин билдиришкен.
Бул үчүн экономикалык интеграция деңгээли жетишсиз деп санашат эксперттер, товарлардын айлануусунда көптөгөн тоскоолдуктар бар.
Аскар МУМИНОВ
